ආත්මාර්ථකාමී ආදරය සහ පරිණත ආදරය

පරිණත ආදරය කියනු ඇත්තේ;

 මා හදවත ආදරයෙන් වෙලී ඇති බැවින් මම ඔබට ආදරය කරමි.මට ඔබ අවශ්‍යයි මන්දයත් මම ඔබට ආදරය කරන බැවිනි.

 

ආත්මාර්ථකාමී ආදරය කියාපානුයේ ; 

 මම ඔබට ආදරය කරමි මන්දයත් මගේ හදවත ආදරයෙන් වෙලි යනු ඇත. මම ඔබට ආදරෙයි මන්දයත් මට ඔබ අවශ්‍ය බැවිනි. 

Erich Fromm, (1956) Die Kunst des Liebens 

එරික් ෆ්‍රොම් යනු අප ජීවත්වන යුගයේ දේශපාලන, සමාජ ප්‍රතිසංස්කරණය වෙනුවෙන් ඉතා ප්‍රබල බලපෑමක් ඇති කළ මනෝවිශ්ලේෂකයාය. ඔහුගේ විශේෂත්වය නම් තම අත්දැකීම්වලින් මනෝවිශ්ලේෂණ ක්‍රමවේදය හදුන්වාදීමය. ජාතිකවාදය නොහොත් නාසිවාදය, දෙවන ලෝක යුද්ධය මානව සංහතියට කළ ප්‍රබලතම නිගාව බව අවබෝද කරගත් ප්‍රගතිශීලී කොටස් ඒ දැවැන්ත විනාශයට උත්තේජනය සැපයූ හේතූන් සහ යහපත් සමාජයක් වෙනුවෙන් කළ යුතු දේවල් ගැන සැලකිලිමත් වූ හ. ෆ්‍රොම් ඒ අතර ප්‍රමුඛයෙකි. 

ජාතිකවාදය, හමුදාපාලනය, ආගම්වාදය, ඒකාධිපතිවාදය තවමත් හොල්මන් කරන 21 වන සියවසට ඔහුගේ විශ්ලේෂණයන් වලංගුය. මේ නිසාම ඔහුගේ පොත් දැනටත් ලෝකයේ වැඩියෙන්ම අලෙවිවන පොත් අතර වේ. ඔහු අවධාරණය කරන්නේ මිනිසාගේ මූලික ගැටළුව උපත මත නොව, ලබන අධ්‍යාපනය කෙබඳු හැඟීම්,චින්තනයන් සහ ක්‍රියාවන් ඇති කරවන්නේ ද යන්න මත පදනම් වන බවයි. සමාජයේ වගකීම්සහගත පුද්ගලයෙක් ලෙස ජීවත්වීමට උපකාර වන එනම් උසස් පෞරුෂයක් ඇති කරවීමට අධ්‍යාපනය සමත් විය යුතුය. නැතිනම් අනෙකාට ආදරය කරන හැඟීම් ඇති මිනිසෙක් අධ්‍යාපනයෙන් බිහිකළ යුතුය.

අදහස් දැක්වීමට පෙළඹ වූ පසුබිම අනුව මෙය පැහැදිලි කරන්නේ නම්; අපේ අධ්‍යාපනය මගින් ලබා දී ඇති හැඟීම නම් " අපි තමයි හොදම ජාතිය. අපි තමයි ලෝකයේ උතුම්ම අය. ඕනෑම ක්‍රමයකින් අපි බලත්විය යුතුය"වැනි දෙයකි. එහෙයින් අපි නිතරන අනෙකා පහත් කරයි. අනෙකාට අපහාස කරයි. අනෙක් ජාතීන් සහ රටවල හෝ අඩුම තරමින් අසල්වැසියා දෙස සැකයෙන් බලයි. මෙයින් සිදු වී ඇත්තේ අප හඳවත තුළ ආදරය අහිමිකරගැනීමයි. මෙම හැඟීම් අහිමි වූ මිනිසා යනු නිතර ගැටුම් ඇතිකරගනියි. වෛරයෙන් රෝගියෙක් බවට පත් වේ.

අන් අයගේ හොඳ පිළිගැනීමක් ලබාගැනීමට නම් තමන් තුළ යහපත් ආදරනීය හැඟීම් ඇත්දැයි සොයාබැලිය යුතුය. යම් දෙයක් වෙනත් අයට ඉදිරිපත් කිරීමේදීත්, අලෙවි කිරීමේදීත් හදවතට එකඟ විය යුතුබව පෙන්වා දෙන්නේ වෙලඳපොළකරණය තුළ මිනිස් ගුණයන් අහිමිවෙමින් පවතින බැවිනි. හැඟිම්වලින් තොරව තම කාමුක අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් හෝ වෙනත් සමාජ උසස් බව පෙන්වීමට හෝ මුදල් වත් පොහොසත් කම්වලට ගිජුකමින් පෙන්වන ආදරය නූතන සමාජයන්හි ද සුලභය.

ආදරනීය හැඟීම් සමග ජීවත්වීම හැකියාවකි. එය පුහු රඟපෑමක් නොවේ. තම හැඟීම් සහ සිතුවිලි පිළිබඳ සංවේදීවීමෙන් ආදරනීය හැඟීම් ජනිත වේ.

පරිණත ආදරය ඇස් විවෘත කරවයි. එය වචන වලින් කියාපෑමට අසීරුය. නමුත් යන්තමින් එම හැඟීම් මෙසේ ප්‍රකාශ කළ හැක: මා හදවත ආදරයෙන් වෙලී ඇති බැවින් මම ඔබට ආදරය කරමි.මට ඔබ අවශ්‍යයි මන්දයත් මම ඔබට ආදරය කරන බැවිනි.

අපි එකිනෙකට වෙලී ජීවත්වන මිනිස් පවුලකි. අපි තනියම කළායයි විශ්වාස කරන බොහෝ දේ සඳහා තවත් බොහෝ දෙනෙක් සහභාගී වී ඇත. නිරෝගීමත් හැඟීම් ජනිත වන්නේ මෙම අන්තර් සම්බන්දතාවය දැකීමත්, සියලු භේද දුරු කොට මිනිසා ගැන යහපත් හැඟීමෙන් කටයුතු කිරීමෙන්ය.