මනා සිහියෙන් අන්තවාදය දුරුකරමු

  

බටුවංගල සමිද්ධි හිමි

ජර්මනියේ සමාධි බෞද්ධ මධ්‍යස්‌ථානය

අන්තවාදය, මූල ධර්මවාදය යනු දශක දෙකක පමණ කාලයක සිට ආගමික පරිසරයෙන් බහුලව ඇසෙන සහ කතාකරන මාතෘකාවන්ය. බෞද්ධ සමාජය බෞද්ධ නොවන ඇතැම් ආගමික කණ්ඩායම් අන්තවාදී සහ මූල ධර්මවාදීන් ලෙස නම් කරද්දී , අලුත්ම තත්වය නම් බෞද්ධ අන්තවාදය සහ මූල ධර්මවාදය ගැනද කතා බහට ලක්වෙමින් පවතී. මෙහි අදහස නම් ආගම් භේදයෙන් හෝ ජාති භේදයෙන් තොරව අන්තවාදී අදහස් දරන්නෝ සිටිති. සියලු අන්තවාදයන් දුරු කොට මනස විවෘත කිරීමට අනුබල දෙන බෞද්ධ ඉගැන්වීම් මගින් අන්තවාදී තත්වයන් දුරු කිරීමට ලැබෙන මග පෙන්වීම මෙම ලිපියෙන් සාකච්ඡා කෙරේ..

යම්කිසි අදහසකින්, මතවාදයකින් හෝ ආකල්පය හෝ දැක්ම නිසා මනසේ දේවේෂ සහගත බව, එම මතවාදයන් දැඩිව අල්ලාගැනීමෙන් ඇතිවෙන ලෝභය සහ මුලාවට පත්වන්නේ නම්, එපමණින්ම එය අන්තගාමී වේ. තමා කැමැති මතවාදයෙන් හෙවත් ඡන්දයෙන් අගතගාමීවීම දේවේෂය, භය, මෝහය ඇති කරවන බව මූලික බෞද්ධ ඉගැන්වීමයි. මෙම ධර්මය සතර අගතිය ලෙස නම් කෙරේ. අවපක්ෂයට යන සද මෙන් පුද්ගලයාගේ යහපත් හැගීම් සහ ගුණාංග සතර අගතියෙන් පිරිහෙන බව බුදුහු උපමාවකින් වදාළහ.

බුදු රජාණන් වහන්සේගේ ඉහත දහම අපි උදාහරණයකින් අවබෝදකිරීමට උත්සහ කරමු. කිසියම ආගමිකයෙකු තමන්ගේ ආගම තමයි උතුම්ම සහ සත්‍යයයි සිතාගෙන අනෙක් සියලු ආගම් විනාශ කළයුතුයයි සිතනකෙනෙක් ඡ්න්දයෙන් හෙවත් තමන්ගේ අදහසින් අගතිගාමී වේ. ඔහු අගතිගාමී නිසා ඔහුගේ යහපත් ගුණ දිනෙන් දින පිරිහේයි. තමන්ගෙ අදහස දැඩිව අල්ලාගෙන සිටින බැවින් මුලාව හෙවත් නිතරම මෝඩකම මතුකෙරේ. ඔහු දුරදිග නොබලන මෝඩයෙකු නිසා වෙනත් ආගමිකයෙකු දකින විට තරහවෙන්, ද්වේශයෙන් ඉපිලෙයි. වෙනත් ආගමික ස්ථානයක දියුණුව දකින විට, තමන්ගේ ආගම විනාශ වනවාය යන බියෙන් සලිත වේ. මේ ආකාරයට මෝහය, ද්වේශය, බිය නිතරම මනසේ ඇතිවන බැවින් යහපත් ගුණයන් පිරිහේ.

මෙම අන්තගාමී අදහස් දැරීම ආගමික වශයෙන් පමණක් නොව, ඕනැම දෙයක් කෙරෙහි, විෂයක් කෙරෙහි, පුද්ගලයන් කෙරෙහි ඇතිවිය හැකිය. ඇතැම්හු දේශපාලන අදහස්, මත ඉතා තදින් විශ්වාස කරති. ඔවුන් පසුව අනුන් සමග තරහව,ද්වේශ සහ බිය නිසා විශාල ගැටුම් ඇතිකර ගනිති. මානව ඉතිහාසයේදී මිලියන ගණනක් ජීවිත ඝාතනය වී ඇත්තේ එහි ප්‍රතිපලයක් ලෙසය.

අන්තගාමීවීම ඉතා සරල දේ කෙරෙහිද ඇතිවිය හැකිය. මම හදුනන හිමිනමක් ඇල්වතුර පානය කිරීම අගුණයයි දැඩිව විශ්වාස කළේය. දිනකට වතුර ලීටර් 5-6ක් පානය කළයුතු බව පැවසූ අවස්ථාවක ඔහු මගෙන් විකාරදැයි ඇසීය.වතුරපානය සෙම ආදී රෝග ඇතිකරන බවට ඒ හිමියන් තදින් විශ්වාස කළෝය. දැනට ඒ හිමියෝ පිළිකා සහ තවත් රෝග රැසකින් දුක් විදිති. වතුර අඩුවෙන් පානය කිරීම මූලික හේතුවක් ලෙස වෛද්‍යවරුන් හදුනාගෙන ඇත. තමන් දරණ මතයෙන් අන්තගාමී නිසා මනසේ ඇතිකරවන සැකය, බිය අයහපත් ප්‍රතිපල ඇතිකරවයි.

ගැහැණු චපලයයි විශ්වාස කරන පිරිමි එම මතය කිසිසේත්ම වෙනස් කර නොගනිති. සැම ගැහැණියක්ම චපලයයි ඔවුන් සිතති. ගැහැණියක් වටා ගෙතුණු හෝ සිදු වූ සිද්ධි ඇසුණු විට තමන්ගේ මතය නිවැරැදියයි ඔවුන් තවත් තම මතය තහවුරු කරගනිති. තම බිරිද දෙස, යෙහෙලියන්, අසල්වැසියන් දෙස තම දරාගත් කණ්නාඩියෙන් බලයි. එයින් තමන්ගේ ආදරණීය සබදතා බිද ගනිති. ඡ්න්දය නිසා සැකය, භීතිය, මුලාවට පත්වීම මානසික රෝගී තත්වයකි.

පුද්ගලයෙකු අගතිගාමී අදහස් ඇතිකරගැනීම සහ එය මානසික රෝගීතත්වයක් තෙක් වැඩෙන ආකාරය මුල් බෞද්ධ ඉගැන්වීම්වල විග්‍රහ කෙරේ. ඒ "සංකප්ප රාග" සහ "දිට්ඨි පරාමාස" යන අවස්ථා දෙක මගිනි. සංකප්ප රාග අවස්ථාව යනු අප කිසියම් අදහසක්, මතයක් ඇසීමෙන් එම අදහසට, මතයට දක්වන කැමැත්තයි. අසන දේ ගැන විභාගකිරීමක්,නිවැරදිදැයි විමසීමක් නොකරයි. එවැනි අදහසක් තමන්දැරීමෙන් තමන්ට සහ අනුන්ට ඇතිවන ප්‍රයෝජනය ගැන නොසිතයි. සිතේ ඇති රාගිකබව හෙවත් ඇලීමේ ගතිය නිසා ඇතැම් සංකල්ප කෙරෙහි සිත නැඹුරු වෙයි. .

ඊලග අවස්ථාවේදී වගවිභාගයකින් තොරව අල්ලාගත්මතය මනස තුළ වැඩෙයි. එම මතය වඩාත් නිවැරදියයි තමන්ම විවිධ තර්ක විතර්ක මගින් තහවුරු කරගනියි. එනම් දිට්ඨි පරාමාස කරගැනීමයි. තම දෘෂ්ටිය පරම සත්‍ය ලෙස විශ්වාස කරති.මෙම රෝගී තත්වය කෙතරම් උග්‍ර වනවාදයත් "ඉදමෙව සච්චං, අඤ්ඤං මෝඝං" තමන් දරන මතය පමණක් නිවැරදියි අනෙක් සියල්ල මිත්‍යාවන් ලෙස සලකන නොමිනිස් තත්වයට පත්වේ.

මේ ගෞතම බුද්ධ රාජ්‍යයයි, බුදුන් උපන්නේ ලංකාවේයයි තහවුරු කිරීමට තරගකරන අයත්, දේවයන් වහන්සේගේ රාජ්‍යය පිළිබද සිහින දකින අයත්, තම අදහස වෙනුවෙන් ගෙදර අයත් සමග රංඩු කරන අයත්, වැඩ කරන ස්ථානයේදී භේදබින්න කරගැනීමටත්, දේශපාලන නායකයන් අත්ථනෝමතික වීම දක්වාත් මෙම මානසික රෝගී තත්වය මිනිස් මනස තුළ මුල්බැහැගෙන ඇත

මනා සිහියෙන් අන්තවාදය මනසින් බැහැර කිරීමට නම් සැම අරමුණක්, අදහසක් කෙරෙහි සිහිය පිහිටුවාගත යුතුය.රාහුලෝවාද සූත්‍රයෙන්, කාලාම සූත්‍රයෙන් ඉගැන්වෙන පරිදි තමා දරණ මතය අනුන්ට සහ තමන්ට යහපත ගෙනදෙන්නේද, තම මනසේ ලෝභය, ද්වේෂ, තරහව, තරගය ආදී මනසික තත්වයන් දුරුවන්නේදැයි විමසිය යුතුය.